Tuần trước, tôi có dịp công tác tại Bắc Kinh và nhân dịp cuối tuần đã tham quan vài địa điểm nổi tiếng. Trước đây tôi cũng từng đến game quay hũ đây một lần nhưng lúc đó đi vội vàng nên chưa có cơ hội thăm thú.

Một, Đại học Thanh Hoa và Bắc Đại

Khuôn viên Đại học Thanh Hoa rất rộng lớn, phần ngoài đều là các tòa nhà hiện đại còn khu trung tâm và phía tây là những tòa nhà đỏ cổ điển của “Lão Thanh Hoa Viên”. Cổng chính màu trắng với dòng chữ “Thanh Hoa Viên” nằm ở phía nam, giáp với đường Thanh Hoa. Cổng này trên bản đồ được đánh dấu là “Cổng thứ hai”, nghe hơi khô khan về mặt kỹ thuật, không bằng tên tiếng Anh “The Old Gate” mang tính gợi cảm hơn. Trong khuôn viên Thanh Hoa Viên là những thảm cỏ xanh mướt và tòa nhà đỏ, đặc biệt vào tháng ba, cảnh sắc vô cùng đẹp. Phía tây là điểm đến của tôi - “Thủy Mộc Thanh Hoa” và ao sen. Ao sen không lớn, hình dáng hẹp dài, bờ ao uốn lượn tự nhiên, bên bờ cây liễu xanh um tạo bóng mát. Phía đông có một凉亭 (lầu nhỏ) tên là “Tự Thanh Đình”, hẳn là để tưởng nhớ Chu Tự Thanh. Phía nam là tòa nhà cổ “Thủy Mộc Thanh Hoa”, kiến trúc chạm trổ tinh tế, đậm nét cổ kính.

Sau khi tham quan “Thủy Mộc Thanh Hoa”, tôi tiếp tục đi về phía tây qua con đường Hi Xuân và Gần Xuân đến cổng tây của Đại học Thanh Hoa. Đại học Bắc Kinh nằm ở phía tây nam của Đại học Thanh Hoa, hai trường gần kề nhau chỉ cách nhau bởi một con đường. Tiếc rằng khi đến cổng đông của Đại học Bắc Kinh, tôi được thông báo thời gian tham quan đã hết, không được phép vào trong.

Hai, Di Hòa Viên

Tháng ba vẫn được coi là mùa du lịch ít khách của Di Hòa Viên, vé combo 50 nhân dân tệ bao gồm cả bốn địa điểm thu phí: Văn Xương Viện, Đức Hòa Viên, Phật Hương Các và Đường Phố Tô Châu. Theo trình tự này, cũng là tuyến đường tham quan tốt nhất trong vườn.

Bước vào cổng Đông Cung, ta sẽ thấy ngay Điện Nhân Thọ uy nghiêm, nơi làm việc của Hoàng đế. Qua Điện Nhân Thọ là hồ Côn Minh, cạnh đó có một hòn đảo nhỏ với đình Tri Xuân. Bên cạnh đình là hàng liễu rũ xanh tươi, cảnh sắc tháng ba thật đẹp (thời điểm đến Bắc Kinh quả thực hoàn hảo). Tên “Tri Xuân” xuất phát từ câu thơ “Xuân Giang thủy ấm vị tiên tri” (Nước sông xuân ấm, vịt biết trước), mỗi năm khi hồ Côn Minh tan băng luôn bắt đầu từ chỗ này, nên gọi là “Tri Xuân Đình”.

Gần Tri Xuân Đình là Văn Xương Các, một tháp cao khoảng hai mươi mét, nền móng bằng đá, tháp chính hai tầng xây trên bệ đá. Văn Xương Các là công trình thờ phụng truyền thống, dùng để thờ thần Văn Xương quản lý văn vận và danh vọng, cầu mong cho phong trào văn hóa thịnh vượng. Văn Xương Đế Quân là vị thần mà người dân Trung Quốc và Đạo giáo tôn sùng, chủ trì vận mệnh văn chương và danh vọng của sĩ tử. Phía đông Văn Xương Các là Văn Xương Viện, bảo tàng trưng bày cổ vật lớn nhất và đẳng cấp nhất trong các vườn cổ điển Trung Quốc. Có nhiều phòng bảng xếp hạng bóng đá ngoại hạng anh 2025 trưng bày chuyên đề như đồng khí, ngọc khí, sứ khí,… niên đại từ thời Thương Chu cổ xưa đến cuối triều Thanh hiện đại. Một số món đồ chơi phương Tây do hoàng thất Thanh sưu tập như đồng hồ rất đáng chú ý, qua đó có thể thấy sự vượt trội mà cuộc Cách mạng Công nghiệp mang lại cho phương Tây.

Phía nam Điện Nhân Thọ chủ yếu là Tri Xuân Đình và Văn Xương Các, sau khi tham quan xong tôi đến phía bắc là Đức Hòa Viên, sân khấu diễn kịch của Từ Hy Thái Hậu, cùng với Trường Âm Các ở Tử Cấm Thành và Thanh Âm Các ở Bích Thụ Sơn Trang, được coi là ba sân khấu lớn nhất thời nhà Thanh. Vừa bước vào sân, đập vào mắt là tòa nhà trang điểm cho diễn viên, nối liền phía sau là tòa nhà hát ba tầng cao 21 mét, sân khấu rộng 17 mét. Đối diện sân khấu là Dịch Lạc Điện, nơi Từ Hy Thái Hậu xem kịch, có tầm nhìn tốt nhất. Hai bên sân khấu là hành lang dành cho quý tộc xem kịch, mỗi phòng có thể ngồi từ ba đến năm người tùy theo phẩm cấp, tầm nhìn dần kém đi. Nếu ngồi ở phòng cuối cùng, chắc chỉ nghe mà không nhìn thấy gì.

Ra khỏi Đức Hòa Viên về phía tây là Lang, dựa lưng vào núi Vạn Thọ, nhìn ra hồ Côn Minh, dài hơn 700 mét, là hành lang quan sát cảnh đẹp dài nhất trong các vườn Trung Quốc. Trên các dầm cột đều có họa tiết trang trí, tuy tôi không kịp chiêm ngưỡng kỹ lưỡng mà chỉ đi thẳng đến cửa lên núi Phật Hương Các là Phái Vân Môn. Theo trục chính giữa phía nam núi Vạn Thọ, từ dưới lên trên lần lượt là Phái Vân Môn, Nhị Cung Môn, Phái Vân Điện, Đức Huy Điện, Phật Hương Các. Núi không cao nhưng có bậc thang khá dốc. Đứng trên Phật Hương Các nhìn xuống, các tòa nhà xếp lớp nhau, cảnh tượng hùng vĩ, cộng thêm toàn cảnh hồ Côn Minh xa xa thu vào tầm mắt, khiến ta có cảm giác “dưới trời này tất cả đều là đất của vua”.

Qua Phật Hương Các leo lên đỉnh núi Vạn Thọ rồi xuống phía bắc là sông Tô Châu, sông Tô Châu chảy về phía tây quanh núi Vạn Thọ nối liền với hồ Côn Minh, thuộc cùng một vùng nước. Thực tế trên sông Tô Châu có bến thuyền, có thể thuê thuyền quanh trở lại hồ Côn Minh, nếu mệt mỏi vì leo núi mà vẫn muốn tiếp tục tham quan hồ Côn Minh thì đi thuyền là lựa chọn tốt nhất. Dọc theo bờ sông Tô Châu là phố Tô Châu, hồ Côn Minh mô phỏng hồ Tây còn phố Tô Châu thiết kế theo phong cách thành phố Tô Châu, hai bên nhà gỗ nối tiếp nhau, đều là cửa hàng cổ kính, mái hiên tung bay cờ hiệu, trước cửa chỉ có một con đường bộ nhỏ hẹp, giống như chợ thời Minh Thanh. Nhân viên mặc trang phục cổ trang, quán ăn còn có tiểu nhị mời chào. Chỉ là đa số các cửa hàng vắng khách, du khách đi đi dừng dừng, cầm điện thoại hoặc máy ảnh chụp ảnh, điều này liên tục nhắc nhở rằng đây là khu du lịch chứ không phải khu sinh hoạt. Tất cả vẻ đẹp không thật.

Tôi không chọn đi thuyền quanh trở lại hồ Côn Minh mà ra thẳng cổng Bắc Cung. Trên núi Vạn Thọ, tôi nghe một hướng dẫn viên chỉ về phía bắc xa xa một cái đình nhỏ, dưới đình có một tứ hợp viện là nơi ở của Lưu Nguyên - con trai Lưu Thiếu Kỳ, phía đông có một tòa nhà hình chữ “sơn” là Học viện Đảng Cộng sản Trung Quốc (hóa ra đây mới là học viện cao nhất, haha). Ông nói năm nay tháng ba học viện lần đầu mở cửa cho khách tham quan, ban đầu tôi định ghé qua nhưng sau khi đi bộ khắp Di Hòa Viên thì hơi mệt nên đã về khách sạn bằng xe.

Ba, Khu nghệ thuật 798

798 nằm ở Vương Tân, nghe nhiều đồng nghiệp nói Vương Tân đã bị người Hàn Quốc chiếm lĩnh, khi ra khỏi ga tàu điện ngầm Vương Tân, hầu hết các cửa hàng đều có tên tiếng Trung kèm theo tên tiếng Hàn, đặc biệt là ngành ẩm thực, tôi không vào xem nên không biết menu có phải cũng song ngữ Trung-Hàn hay không…

798 vốn là nơi đặt của một số nhà máy quốc doanh, sau năm 2000 một số nhà máy bỏ trống, nhờ giá thuê rẻ và không gian nhà xưởng rộng rãi mà được các nghệ sĩ thuê làm studio hoặc không gian triển lãm, dần dần hình thành khu nghệ thuật ngày nay, trở thành nơi tụ họp của các nghệ sĩ, chắc giờ giá thuê cũng không rẻ nữa.

Tôi không mấy hứng thú với nghệ thuật, đi qua nhiều phòng trưng bày nhưng không nhớ rõ, chỉ nhớ đến Phòng trưng bày Cáo Dũng và nghệ nhân “bùn người” để lại chút ấn tượng. Trước cửa Phòng trưng bày Cáo Dũng khắc rất nhiều danh hiệu, nhiều “đầu tiên”, các tác phẩm đều là khổ lớn, giá bán thường trên vài chục nghìn nhân dân tệ, so với các phòng trưng bày khác, nơi đây thực sự sang trọng hơn nhiều. Còn “bùn người”, thực chất là nghệ nhân nặn bùn (nghệ sĩ), tài năng của ông ấy là đã duy trì nghề này qua sáu thế hệ. Trong vòng 200 năm, chúng ta nhận ra rằng nhiều thứ chỉ mang tính thực dụng lúc đầu cuối cùng cũng trở nên giá trị vô giá, càng không cần nói đến các tác phẩm nghệ thuật phi thực dụng. Đây chính là sức mạnh của thời gian.

Buổi chiều đi mỏi mệt, vừa lúc có một phòng trưng bày văn hóa Đan Mạch đang chiếu phim, tiền sảnh đặt rất nhiều áp phích phim, chiếu liên tục vài ngày mỗi ngày vài bộ, nên tranh thủ nghỉ ngơi xem một bộ. Một trải nghiệm thú vị: đến khi xem xong phim, tôi vẫn không biết tên phim là gì, đạo diễn là ai, diễn viên chính là ai, choi game ban ca thậm chí không chắc chắn phim thuộc quốc gia nào hay ngôn ngữ nào - liệu có phải Đan Mạch không. Phòng chiếu chỉ có khoảng ba mươi người, tất cả đều chăm chú xem, nhưng nói thật, nội dung phim rất bình thường - câu chuyện về một chàng trai đào hoa gặp khó khăn và tìm lại ý nghĩa cuộc sống nhờ sự giúp đỡ của một cô gái. Sau khi ra ngoài, tôi tìm thấy áp phích phim tương ứng, mới biết tên phim là “Self” và là của Thụy Điển.

Dù là khu nghệ thuật, nhưng 798 cũng thu hút rất nhiều người tới tham quan, nhưng đối với tôi cảm giác nơi đây cũng là một khu vực sống rất tốt. Cuộc sống ở Bắc Kinh rất nhanh, nhưng bước vào đây dường như có thể làm chậm lại nhịp sống, có phòng trưng bày nghệ thuật, quảng trường văn hóa, và cả một số nhà hàng hoặc quán cà phê ngoài trời, mang phong cách rất tiểu tư sản, trừ giá nhà.

Sau khi xem phim, tôi thẳng tiến đến sân bay, kết thúc chuyến công tác.

Ảnh Đại học Thanh Hoa ↓
!Thanh Hoa Viên Thanh Hoa Viên! Góc khuôn viên Góc khuôn viên! Ao sen Ao sen! Tự Thanh Đình Tự Thanh Đình! Thủy Mộc Thanh Hoa Thủy Mộc Thanh Hoa

Ảnh Di Hòa Viên ↓
!Đông Cung Môn Đông Cung Môn! Nhân Thọ Môn Nhân Thọ Môn! Nhân Thọ Điện Nhân Thọ Điện! Toàn cảnh hồ Côn Minh, giữa là Tri Xuân Đình Toàn cảnh hồ Côn Minh, giữa là Tri Xuân Đình! Nhìn từ xa núi Vạn Thọ và Phật Hương Các Nhìn từ xa núi Vạn Thọ và Phật Hương Các! Văn Xương Viện Văn Xương Viện! Văn Xương Viện Văn Xương Viện! Cửa vào chân núi Phật Hương Các Cửa vào chân núi Phật Hương Các! Lang Lang! Nhìn xuống hồ Côn Minh Nhìn xuống hồ Côn Minh! Kỳ thạch Kỳ thạch! Nhìn xuống hồ Côn Minh Nhìn xuống hồ Côn Minh! Phố Tô Châu Phố Tô Châu

Ảnh 798 ↓
!Trăm cây vườn Trăm cây vườn! Phòng gốm nghệ thuật Phòng gốm nghệ thuật! Ngã rẽ Ngã rẽ! Nghệ nhân bùn người Nghệ nhân bùn người! Nghệ nhân bùn người Nghệ nhân bùn người! Tác phẩm bùn người Tác phẩm bùn người! Tác phẩm bùn người Tác phẩm bùn người! Ngã rẽ Ngã rẽ! Phòng trưng bày Tiên Thanh Phòng trưng bày Tiên Thanh! Nhà hàng ngoài trời Nhà hàng ngoài trời! Tranh tường Tranh tường! Phòng trưng bày nào đó Phòng trưng bày nào đó

Sửa đổi lần cuối vào 2025-01-09